Phương Oanh
Phượng Ca Dân Ca Quốc Nhạc với Giáo dục âm nhạc cổ truyền VN trong hệ thống nhạc viện quốc gia Pháp.
Nhận lời mời của Kim Uyên để nói về đề tài này hôm nay trước quý vị đến từ các nơi, là một điều vinh dự cho tôi.
Trước khi vô bài nói chuyện, tôi xin được cám ơn các thầy cô Nguyễn Hữu Ba, Trịch Chức, Tuyết Hương, Hùng Lân, Nghiêm Phú Phi, Vĩnh Trân, Huệ Đăng, Trang Ngọc Ánh, Phạm Văn Nghi, Hồ thị Bửu và những thầy cô khác ở nhạc viện Saigon trước 1970, mà gio day khuat bong, đã trao truyền lại cho vốn nhạc cổ, để ngày nay, vốn liếng ấy còn tồn tại và duoc truyen tu bao thế hệ .
Toi cung rat cam dong duoc noi chuyen voi cac ban, nhung nguoi tre VN, o the ky 21 nay co chung mot ly tuong gin giu am nhac co truyen VN noi hai ngoai.
Bai noi chuyen duoc chia ra lam 2 phan :
– gioi thieu ve Phuong Ca
– Giáo dục âm nhạc cổ truyền VN trong hệ thống nhạc viện quốc gia Pháp.
1 gioi thieu ve Phuong Ca
Khi thanh lap PHUONG CA nam 1969 tai Saigon, toi mong uoc moi thanh thieu nien VN co the xu dung mot trong nhung nhac cu dan toc va hat duoc nhung bai dan ca tieu bieu.
Muc dich va ton chi cua Phuong Ca la BAO TON , PHAT HUY va PHO BIEN dan ca dan nhac den moi nguoi.
Phuong Ca mong muon moi nguoi VN deu co the xu dung mot nhac cu dan toc cung nhu co the hat duoc mot vai bai dan ca tieu bieu cho que huong. Ma dieu nay, khi o xu nguoi, rat quan trong. Lam cach nao de con em duoc sinh ra va lon len o hai ngoai biet nho den nuoc Viet, biet hanh dien goc re cua minh trong xa hoi minh dang song.
Năm 1965, cùng với Phạm Thúy Hoan, Quỳnh Hạnh, Ngọc Dung, thành lập nhóm Dân Ca Quốc Nhạc Hoa Sim, lúc đó tôi và cô Hoan vừa trên 20 tuổi, chắc những người sinh sau năm này thì sẽ không biết…
Đây là lớp dạy đàn tranh, dân ca, muon trụ sở của Hội Văn hóa Duy Linh do linh mục Nguyễn Định làm giám đốc , ở đường Nguyễn Thông.
1975 tôi định cư ở Pháp.
1978, Phượng Ca được tái lập tại Paris,
1980, Phượng Ca có lớp đàn tranh, dân ca ở Bỉ, Hoà Lan, Thụy Sĩ
1984, Phượng Ca sang New Orléans, theo lời mời của linh mục Ngô Duy Linh
1987, đàn tranh bắt đầu có mặt trong nhạc viện Louis Kervoern tỉnh Sevran,
nhạc viện pháp đầu tiên có môn âm nhạc dân tộc việt nam.
2000, đàn tranh đến với nhạc viện Darius Milhaud tỉnh Antony.
2011, đàn tranh trong nhạc viện tỉnh Villepinte
2 PCDCQN 2011
Slide show
Trong mau ao, trong loi ca, tieng dan, trong tam tuong cua moi em hanh dien vi cay dan cua minh.
Tat ca la 1 lua chon.
Hinh anh muon dua den trong moi chung ta.
A) Noi ve PCDCQN 2011
***
42 nam
NDQ ten pc
NPP bao dung coi mo
NDL gian di va khiem nhuong
*** phan hoat dong giao khoa hoi nhap
Pcdcqn la 1 to chuc giao duc am nhac truyen thong vn duoc su bao tro ve tai chinh va chuyen ngang cua tinh Taverny (no tru so chinh) va cua thu do phap Paris va cua Bo Van Hoa Phap.
Su bao tro nay duoc the hien qua
– su co mat cua nganh am nhac truyen thong vn o 3 nhac vien Phap : Sevran, Antony va Villepinte,
– cac giao su de cu boi pcdcqn deu la giao chuc cua nhac vien va deu da tot nghiep cac bang chuyen khoa.
– cac bang cap, cap boi nhac vien (du o cap vung hay quoc gia) deu duoc cong nhan boi bo van hoa phap.
– nganh am nhac co truyen vn sinh hoat va duoc giang day nhu tat ca cac bo mon am nhac khac.
*** phan hoat de phat huy am nhac vn.
ngoai ra pcdcqn la doi tac hoat dong voi 1 so rat dong cac to chuc van hoa phap, au chau va vn
vn : THSV vn paris, giao xu vn, lop nhac dan toc tai na uy, hoa nhac tai rome 1987, 2003 …
Au chau : nhu cac to chuc tu thien phap quen thuoc medecins du monde, du vn, sans frontiere, le secours populaire, dai hoc delf (hoa lan …)
Phap voi cac co quan van hoa, cac truong trung tieu hoc, cac vien am nhac cua rat nhieu tinh,
Trung binh moi nam pc co 50 buoi sinh hoat lon nho …
*** PC duong huong nao? Lua chon nao?
** Hieu biet ve gio duc (nen tang)
** Hieu biet va su can thiet LAM VIEC CHUNG (huong ngoai)
3. GIAO DUC AM NHAC CO VN
Hơn 40 năm o Phap, 25 nam dạy ở nhạc viện Pháp, tôi đã thay rất rõ về cách tổ chức ve van hoa noi chung, ve âm nhạc dân tộc noi rieng trong cộng đồng người việt và người địa phương..
Nguoi Viet chung ta du bat cu o dau, trong hay o ngoai nuoc, phan dong thich hoc dan duong cam, vi cam, guitar… , thich hat tan nhac, nhac ngoai quoc chu khong tha thiet den am nhac co truyen.
O Phap va cac nuoc au chau, co quy bao tro nghe si de giup ho co cuoc song tot dep de the tiep tuc hoat dong…
Nhung chung ta, thi phai co cong an viec lam, ben canh hoat dong nghe thuat dan toc.
Nhung buoi trinh dien am nhac dan toc the gioi, Phuong Ca da duoc khan gia quy trong, khi ho thay nhung nhac si tre trong y phuc va nhac cu dan toc tren san khau. Muon co duoc niem hanh dien nay, cac nhac sinh cung phai hoc va tap duot thuong xuyen trong lop, trong nhom. Su nhiet tinh cua cac ban tre tiep tay gin giu am nhac truyen thong o hai ngoai chung to cho moi nguoi biet cac ban cng tha thiet den coi nguon.
Giáo dục âm nhạc dân tộc nói chung, dạy đàn tranh nói riêng trên đất Pháp là một đề tài bao gồm nhiều khía cạnh trong đó đòi hỏi mình phải có cái
nhìn tổng quát về văn hoá,
tổ chức
và hội nhập tại đây…
Noi ve nhac cu dan toc VN trong nhac vien.
Ngoai Vietnam, Phap la nuoc duy nhat co mon am nhac truyen thong Viet Nam trong nhac vien.
Khả năng của người thầy khong phai dong khung trong viec day hoc chuyen mon, ma phai co cac hoat dong lien quan den viec day nhac cua minh.
Trong nam hoc, co nhung mua hoat dong, nhac sinh cung nhu thay deu phai tham gia: trinh dien, bieu dien, hoa nhac, thuyet trinh, it nhat 3 lan. Cuoi nam hoc, truoc khi thi len lop hoac tot nghiep phai co buoi bieu dien cuoi nam.
Noi tom lai DAY HOC am nhac truyen thong trong HTNV doi hoi o moi chung ta:
– kha nang chuyen mon duoc trau doi khong ngung
– kha nang giao tiep (communication) tren mot so lon lanh vuc
– kha nang lam viec chung doi hoi o chung ta 1 su khiem nhuong de vuot len tren moi khac biet
Kha nang chuyen mon, cách dạy học :
Voi nhac sinh de I cap, cac em phai hoc = not nhac , phai hoc nhac ly, nhac ngu…va bai ban can ban ba mien.. Chu trong den cach rung nhan mo cho dung phong cach tung mien, cach doi ngon tay va vi tri ban tay, dang ngoi khi tap dan.
Khi nhac sinh sinh de II cap, minh phai cho cac em biet them ve ky am co truyen ho xu sang…doi chieu voi not nhac do re mi. de cac em gan gui voi cach viet nhac xua, de khi cac em co dip duoc gap cac nhac si xu dung he thong viet nhac co, khong bi ngo ngang .
– kha nang giao tiep, tổ chức :
biết giao thiệp, nghề nghiệp, tác phong , bản quyền
– kha nang lam viec chung, trình diễn với địa phương
Song o hai ngoai, cac con em sinh ra lon len tai day, neu chung ta khong cho cac em cach song VN, thi cac em se dan dan xa roi nguon coi, cac em duoc giao duc tu nho khi di hoc cho den luc truong thanh. Chung ta khong the trach moc chung kh chinh chung ta co y thuc duoc viec giao duc cua minh cho con cai de song và hoi nhap vao xa hoi dia phuong mà van gin giu duoc ban sac van hoa, am nhac Viet noi rieng
4 CHUONG TRINH HOC trong HT NV
Chuong trinh giao duc cua PC duoc bo van hoa giao duc Phap cong nhan la truong nhac dan toc VN chinh thuc o Phap va co chi nhanh o cac nuoc khac o au Chau.
Chuong trinh nay da duoc duyet qua ky thi cap Quoc Gia tai nhac vien quoc gia strasbourg cho bang Giao Su Quoc gia Phap ve am nhac truyen thong Nam 1987.
Qua cac bo mon sau day trong 3 ngay:
Phan 1:
– Phan tich 1 bai nhac thuoc quoc gia (VN) hay vung (A dong) qua CD
(Ky am va phan tich bai nhac)
– Bieu dien voi nhac cu
– giam khao dua ra mot de tai va minh phai ung tac ngay tren cay dan.
Phan 2 :
– Trinh bay truoc ban giam khao (giam doc nhac vien hay chuyen vien)
– Phan thuc hanh truoc gam khao : day mot so nhac sinh do gk chon lua.
Chương trình học trong nhạc viện:
Co ba cấp :
– đệ I cấp có 4 năm học và 2 năm tìm hiểu cho trẻ em dưới 7 tuổi
– đệ II cấp có 3 năm
– đệ III cấp có 3 năm
Sau moi cap, co ky thi, van bang do tinh hay vung cap.
Cac bang cap cap Quoc Gia
– tốt nghiệp chuyên khoa D.E.M.
– tốt nghiệp diệu tài Perfectionnement.
He thong nhac vien co ba cap :
– hoat dong duoi hinh thuc hoi doan
– cap TINH do cac nhac vien cua thanh pho.
– cap VUNG do cac nhac vien cua thanh pho duoc cong nhan boi bo van hoa gd..
– cap quoc gia,